Artykuły

Mardi Gras to po francusku "Tłusty Wtorek". Jest to dzień przed Środą Popielcową, rozpoczynającą okres katolickiego Wielkiego Postu i jest ostatnim dniem noworocznego karnawału w Nowym Orleanie. Mardi Gras nie jest odpowiednikiem polskiego Tłustego Czwartku, który wypada prawie tydzień wcześniej, w ostatni czwartek przed środą popielcową, ale i Tłusty Czwartek i Tłusty Wtorek to święta końca karnawału, przed Wielkim Postem. W Ameryce, polski… Czytaj dalej

Od samego początku kolonizacji Louisiany, największym problemem był i jest do dziś, brak wystarczającej ilości ziemi pod budowę każdego miasta, nawet średniej wielkości. Problemem urbanistycznym był nawet miniaturowy jak na dzisiejsze standardy Vieux Carre, stanowiący zalednie kilka procent powierzchni całego współczesnego Nowego Orleanu. Problem z podmokłymi terenami jest powszechny w całej Louisianie, a w okolicach delty Mississippi prawie… Czytaj dalej

Królewski inżynier Adrien de Pauger stworzył pierwszy plan miasta dopiero trzy lata po założeniu Nouvelle Orleans w 1721 roku. Zakładał on również budowę cmentarza. Biorąc pod uwagę, że trumny mogą nie zawsze pozostawać pod ziemią oraz że przybrzeżne tereny obniżają się w kierunku Vieux Carre, cmentarz miał powstać poza granicami miasta, po zachodniej stronie St. Peter Street. Gdyby trumny "wypłynęły" z tego miejsca, zostałyby zmyte w stronę… Czytaj dalej

Nowy Orlean był prawdziwą mieszanką narodowości i ras na długo zanim Amerykę zaczęto nazywać "etnicznym tyglem". Był "międzynarodowy" prawie od samego początku i nowe określenie "Międzynarodowe Miasto", którego Nowy Orlean doczekał się w XIX wieku, było tylko spóźnionym potwierdzeniem faktu, o którym wiedzieli wszyscy. Przekonali się o tym Amerykanie, którzy zaczęli masowo napływać do Crescent City zaraz po zakupie Louisiany. Pewien poradnik dla… Czytaj dalej

Nowy Orlean był pierwszą stałą siedzibą wielkiej opery w Ameryce i miejscem narodzin jazzu. W połowie XIX wieku Crescent City było już powszechnie uznawanym operowym i koncertowym centrum Ameryki. Miasto kojarzono wtedy głównie z muzyką klasyczną, ale na przełomie XIX i XX wieku wywodzący się z afrykańskich rytmów jazz, wchłaniając elementy białej muzyki folk zaczął ewoluować w kierunku nowej i oryginalnej formy, która ostatecznie stała się -… Czytaj dalej

Nowoorleańskie cmentarze, które Mark Twain nazwał Miastami Umarłych, są szczególnym rejestrem historii tego miasta. Zwiedzanie ich, zwłaszcza tych najstarszych, na których pochowano nabradziej zasłużone i najsłynniejsze osobistości, jest jak podróż w czasie po City of New Orleans. Żadne inne miejsce, żadne muzeum ani najlepiej wyposażona, pełna eksponatów wystawa nie oddaje historii miasta tak dokładnie, prawdziwie i żywo, jak cmentarz. Brzmi to… Czytaj dalej

Gdyby pan Bienville szukał miejsca na "gastronomiczny raj", nie mógłby wybrać lepszego niż to, położone 110 mil od ujścia Mississippi. W tysiącach jezior, jeziorek, strumieni i rzek i w pobliskiej Zatoce Meksykańskiej można było znaleźć wszystko to co niezbędne w najbardziej wyrafinowanych tradycjach kulinarnych świata, łącznie z przebogatą kulinarną tradycją dawnej Francji: krewetki i kraby, raki, ostrygi i żółwie, nie wspominając o tysiącah… Czytaj dalej

Nazwy "Acadia" po raz pierwszy użył florentyński podróżnik w służbie Francji Giovanni da Verrazzano, od którego nazwiska pochodzi nazwa słynnego mostu w Nowym Jorku, łączącego Staten Island z Brooklynem. Gdy w kwietniu w 1524 r. Verrazzano dotarł do wybrzeży Ameryki Północnej na wysokości dzisiejszego Washington D.C., bujna wiosenna roślinność wywarła na nim tak wielkie wrażenie, że nazwał tą ziemię "Arcadią", od starożytnej, greckiej nazwy… Czytaj dalej

Pola Negri, światowej sławy gwiazda kina niemego, która zrobiła oszałamiającą karierę w USA, urodziła się w Lipnie na Kujawach, 54 km od Torunia. Coraz mniej ludzi pamięta jeszcze, że Pola Negri nazywała się naprawdę Barbara Apolonia Chałupiec. Jako 7 latka przyjechała wraz z matką do Warszawy. Zamieszkały na poddaszu kamienicy przy ulicy Browarnej 11, na warszawskim Powiślu. Matka pracowała dorywczo. Nie było im łatwo, ale rozwinięta ruchowo… Czytaj dalej

Największy wkład Chicago wniosło do amerykańskiej i światowej architektury. Mówi się, że miasto jest największym na świecie muzeum architektury nowoczesnej. Na każdym rogu w centrum odnaleźć można przykład jakiejś szczególnej techniki konstrukcyjnej, szkoły, czy nowego, epokowego rozwiązania. W Chicago narodził się drapacz chmur, i dopiero niedawno inne miasta zaczęły pobijać rekordy wysokości budowania. Przez 100 lat Chicago miało najwyższe… Czytaj dalej

Styl Art Deco narodził się w latach 20-tych zeszłego stulecia i szybko stał się bardzo popularny. Jego wpływ widoczny był nie tylko w architekturze ale również we wzornictwie przemysłowym, rzemiośle, sztukach plastycznych i wzornictwie meblowym. Charakteryzował się pastelowymi kolorami, opływowymi i prostymi kształtami. Wywodził się z francuskiego stylu w sztuce zwanego Art Nouveau, dominującego na przełomie XIX i XX wieku i opartego na… Czytaj dalej

Samo tylko wymienienie wszystkich zwariowanych postaci San Francisco byłoby bardzo trudnym zadaniem, a co dopiero przedstawienie, choćby nawet bardzo krótko i powierzchownie, ich dokonań. Od "Brudnego Toma" McAlear'a, XIX-wiecznego włóczęgi z Barbary Coast, który za małą opłatą gotów był zjeść dosłownie wszystko, po człowieka z "12 galaktyk", Franka Chu, którego całe życie składa się z bezustannych protestów i strajków - lista autentycznych… Czytaj dalej

Symbolem nagrody nadawanej przez Akademię Filmową jest statuetka Oscara. Przedstawia ona stylizowaną w modnej w latach 20-tych manierze Art Deco, figurę muskularnego mężczyzny stojącego na rolce taśmy filmowej i trzymającego w dłoniach miecz. Rolka ma pięć otworów symbolizujących pięć dziedzin twórczości filmowej i ich przedstawicieli: aktorów, scenarzystów, reżyserów, producentów i techników. Nie wiadomo co symbolizował miecz. Początkowo… Czytaj dalej

Pierwszym filmem w USA był wyprodukowany w roku 1903 przez firmę Thomasa Edisona 10-minutowy film pod tytułem "Great Train Robbery". Nakręcono go w New Jersey a w roli głównego bohatera wystąpił Gilbert Anderson. Krótkie filmiki kręcono już wczeasmniej, ale ten był pierwszym, w którym kamera nie stała nieruchomo na statywie, ale podążała za akcją, którą na dodatek prawie w całości nakręcono w plenerze. Film był najbardziej nowatorskim… Czytaj dalej

Pierwsze ślady złota w Kaliforni odkrył niejaki James Wilson Marshall, stolarz pracujący w młynie wodnym, położonym nad rzeką American. 24 stycznia 1848 roku, podczas inspekcji młyna, wydobył z dna rzeki kilka grudek błyszczącego metalu. Pokazał je właścicielowi młyna, Johanowi Sutter'owi, który stwierdził, że jest to 23-karatowe złoto. Wiadomość o odkryciu ukazała się w gazetach wydawanych w San Francisco w marcu 1848 roku ale nie wywołała… Czytaj dalej

W połowie lat 1800-tych, miasto było jeszcze na tyle małe, że można go było łatwo obejść na piechotę albo objechać na koniu. Ulice były wąskie, nie miały nawierzchni i tonęły w błocie po każdym deszczu. Chicago leży na bagnach, które dziś są od dawna osuszone, ale budowa tu wieżowców jest wciąż o wiele trudniejsza niż w Nowym Jorku, gdzie granitowe podłoże zaczyna się na głębokości 10 metrów. Wszystkie główne ulice w Chicago miały więc wtedy… Czytaj dalej

Pod koniec lat 60-tych XVII-go stulecia stało się jasne, że wybrzeże Pacyfiku na północ od Baja California, będzie wkrótce jednym z najważniejszych rejonów w całej Nowej Hiszpanii. Coraz częściej pojawiali się tu Anglicy i Portugalczycy, a nawet Rosjanie, dobrze już zorganizowani na Alasce. Zapuszczali się teraz nie tylko wgłąb kraju, na wschód od wybrzeża, ale również na południe, w kierunku hiszpańskiej kolonii w Meksyku. Jeszcze w połowie XIX… Czytaj dalej

Pogoda w Gainsville tuż przed końcem wakacji 1990 roku była wyjątkowo łaskawa. Temperatury oscylowały pomiędzy 75 a 90 stopni Fahrenheita w ciągu dnia i spadały do 60, 70 w nocy, co było rzadkością na Florydzie w samym środku lata. Nawet deszcze i częste o tej porze średnie i duże trąby powietrzne ominęły stan i nic nie mąciło atmosfery wypoczynku i kończącej się nieuchronnie, ale trwającej jeszcze, letniej kanikuły. Miasto wracało do… Czytaj dalej

W nocy 13 marca 1997 roku nad Phoenix pojawiła się formacja błyszczących obiektów widzianych przez tysiące mieszkańców miasta. Przesuwającą się powoli i majestatycznie na wschód nad całą Arizoną, szeroką na ponad milę formację w kształcie ogromnego trójkąta, sfotografowały i sfilmowały setki osób. Światła nad Phoenix nie zostały nigdy wyjaśnione, chociaż pojawiło się kilkanaście teorii na ten temat. Analizy zdjęć i filmów nie doprowadziły… Czytaj dalej

Hiszpański wyraz "mescal" pochodzi od wyrazu "mexcalli", co w języku Nahuatl znaczy dosłownie "pieczona agawa". Podobnie jak kilkanaście gatunków kukurydzy i fasoli, agawa była uprawiana od niepamietnych czasów na terenie dzisiejszego Meksyku. Jest dziś chętnie hodowana jako domowa roślina ozdobna na wszystkich kontynentach oraz uprawiana na wieką skalę w Meksyku. Agawa to rodzaj kaktusa o grubych, miesistych liściach, w których roslina… Czytaj dalej

Późnym popołudniem w sobotę, 8 grudnia 1883 roku, w dzień szczególnie mroźny jak na Bisbee, pięciu mężczyzn przejechało powoli główną ulicą miasta. Zatrzymali się przed wielobranżowym sklepem Goldwater and Castaneda General Store w samym Downtown i przywiązali konie do drewnianej żerdki przed wejściem. Każdy z nich miał karabin i dwa rewolwery. Trzech mężczyzn weszło do sklepu, dwaj pozostali ustawili się przy drzwiach, z karabinami gotowymi do… Czytaj dalej

W 1863, na długo przed zakończeniem Wojny Secesyjnej czyli przed ostatecznym załatwieniem wielu kwestii terytorialnych (wynik wojny nie był przecież znany), prezydent Abraham Lincoln zatwierdził uchwałę pozwalającą na stworzenie Rządu Tymczasowego na Terytorium Arizony, obejmującym wtedy również dzisiejszy stan Nowy Meksyk. Sekretarzem nowego terytorium Lincoln mianował byłego dziennikarza i przedsiębiorcę Richard'a McCormick'a. McCormick… Czytaj dalej

Z łańcuchem Gór Przesądów - Superstition Mountains - związana jest budząca grozę historia zaginionej kopalni złota, odnalezionej podobno przez tajemniczego Holendra w połowie lat 1800-nych i ponownie zaginiona po jego śmierci. Historia obrosła tyloma mitami, że stała się prawdziwą legendą, ze wszystkimi elementami wielkiej klasycznej tragedii greckiej. Przez ponad 120 lat do historii zaginionej kopalni dodano tyle szczegółów i wątków, że… Czytaj dalej

Z Apache Junction - a właściwie z przylegającym do miasta od południowego-wschodu kwadratem nazywanym Gold Canyon - wiąże się ciekawa historia, nie dotycząca złota jak legendy o Superstition Mountain, ale filmów i Hollywood, oraz istniejącego tam do 2004 roku wielkiego studia filmowego "Apacheland". Miejsce to już niestety nie istnieje, postanowiliśmy jednak wspomnieć o nim ponieważ wywarło ono wielki wpływ na całą okolicę Gór Przesądów i… Czytaj dalej

Chicago do niedawna, co w sumie naturalne w przypadku miasta typowo przemysłowego, znajdowało się dość wysoko na liście kolekcjonerów sztuki i nisko na liście jej twórców. Tak było przynajmniej jeszcze jedno pokolenie wstecz. Miejscowi biznesmeni, obawiając się określenia "prowincjonał", stawali się często szczególnie zagorzałymi zbieraczami sztuki, budowali też niekiedy wspaniałe muzea. Ktoś powiedział, że Ameryka to kraj plebejski. Jest w tym… Czytaj dalej

Czym byłaby opowieść o Chicago, nawet najkrótsza i najbardziej powierzchowna, bez opowieści o Mafii? Bez wspomnienia o Franku Nitti i Alfonso Capone? O Syndykacie Giancany, o Guziku i o Valentine´s Day Masacre? Kiedy w 1913 roku stworzono FBI, Bank Rezerw Federalnych i IRS, wydawało się, że rząd trzyma władzę mocno w rękach i reguluje dokładnie funkcjonowanie kraju. W tym samym roku wprowadzono jednak Prohibicję. Nie są dokładnie znane kulisy i… Czytaj dalej