Meteor Crater Landmark map1 map2 map5

Thursday, Apr 25th

Meteor Crater Landmark


Krater Meteorytowy (nazywany też Kraterem Barringera) jest wielkim wgłębieniem w ziemi, położonym ok. 50 mil na zachód od Flagstaff. Krater ma ponad milę średnicy i 570 stóp głębokości. Wkrótce po jego odkryciu pojawiły się dwie sprzeczne hipotezy dotyczące jego powstania. Jedna z nich głosiła, że krater powstał od uderzenia ogromnego, żelaznego meteorytu, druga, że jest on rezultatem eksplozji przegrzanej pary wodnej, powstałej w wyniku działalności wulkanicznej, głęboko pod powierzchnią Ziemi (Zobacz mapę).


Meteror Crater Zdjęcie Erik Charlton


W  1891 roku szef Amerykańskiego Towarzystwa Geologicznego, Grove Gilbert, podjął się przeprowadzenia testów i ostatecznego ustalenia, która z hipotez jest prawdziwa. Gilbert słusznie sądził, że skoro żelazny meteoryt uderzył w Ziemię i został zagrzebany na dnie krateru, to powinien wywoływać anomalie magnetyczne i zajmować dość dużo miejsca na dnie krateru. Gilbert wyliczył też, że objętość krateru powinna być mniejsza niż objętość materiału wyrzuconego na zewnątrz. badania na miejscu nie dały jednak jednoznacznych wyników i Gilbert doszedł do wniosku, że krater stworzyła potężna eksplozja pary wodnej, chociaż istnienia pod kraterem wielkiego wulkanu też nie dało się stwietdzić. Znalezione w nabliższym otoczeniu duże ilości odłamków meteorytu uznano za całkowicie przypadkowe.

Teoria wielkiego wybuchu nagromadzonej pod powierzchnią ziemi pary przetrwała dziesięć lat - do roku 1901, kiedy o istnieniu krateru usłyszał inżynier górniczy Daniel Moreau Barringer. Po przeczytaniu wszystkich publikacji na ten temat, Barringer stwierdził, że skoro małe meteoryty w pobliżu krateru są równomiernie zmieszane z różnymi warstwami ziemi pochodzącymi z jego wnętrza, to uderzenie meteorytu i powstanie krateru musiało odbyć się w tym samym czasie. Barringer, podobnie jak wcześniej Grove Gilbert uważał, że pod powierzchnią krateru znajduje się żelazne jądro meteorytu i że jest ono na tyle wielkie, że wydobycie go i pozyskanie zawartego w nim żelaza będzie nadzwyczaj  zyskowne.

Moreau Barringer nigdy osobiście nie zbadał ani nawet nie widział krateru. Wierzył jednak w swoją teorię tak mocno, że bez wahania założył firmę wydobywczą "Standard Iron Company" i zdobył o prawo do eksploatacji żelaza. W ciągu następnych 27 lat, w firmę zainwestowano ok. 600,000 dolarów, ale z dna krateru nie udało się wydobyć ani grama metalu. W latach 1906 i 1909 Barringer przedstawił Akademii Nauk Przyrodniczych w Filadelfii swoje argumenty za meteorytowym pochodzeniem krateru:
Obecność wokół krateru milionów ton sproszkowanej krzemionki, która może powstać tylko pod wpływem ogromnego ciśnienia, duże ilości żelaza pochodzącego z meteorytów, przemieszanie odłamków meteorytu z warstwami ziemi z wnętrza krateru, brak śladów działalności wulkanicznej.
W roku 1906 rozgorzała nowa debata na temat pochodzeniem kraterów widocznych na Księżycu. Astronomowie twierdzili, że są one pochodzenia wulkanicznego, ze względu na ich okrągły kształt. Sądzono że gdyby pochodziły od uderzenia meteorytu, ich kształt byłby owalny z powodu różnych kątów padania meteorów. Barringer wykonał serię eksperymentów potwierdzających meteorytowe pochodzenie kraterów na księżycu - oddał kilka strzałów ze swojej strzelby w kierunku najpierw skalnego a później błotnistego podłoża pod różnymi kątami. Niezależnie od kąta pod jakim strzelał, zawsze w podłożu tworzyła się okrągła dziura. Zjawisko to wytłumaczył później astromom A.C. Gifford: uderzenie meteoru pędzącego z ogromną szybkością w Ziemię, zawsze powoduje eksplozję i niezależnie od kąta padania, tworzy się okrągły krater.

W roku 1928 roku Barrington zebrał 200,000 dolarów od ufających mu jeszcze inwestorów i postanowł ostatecznie "rozprawć" się z meteorem tkwiącym, według jego mniemania, na dnie zalanego wodą krateru. Robotnicy Barringtona nie natrafili podczas wierceń na żaden ślad żelaza, postanowiono więc zasięgnąć opinii słynnego wtedy astronoma F.R. Multona na temat wielkości meteorytu. Po wielu żmudnych obliczeniach Multon doszedł do wniosku że objekt który uderzył w Ziemię, ważył około 300,000 ton. Miał tylko 3% masy, którą wyliczył Barringer, zbyt mało aby opłacało się go wydobyć. Eksplozja powstała w wyniku uderzenia, spowodowała niemal całkowite odparowanie materii, z której był zbudowany. W 1929 roku ostatecznie zaprzestano dalszych wierceń, a parę tygodni później, załamany i całkowicie zrujnowany finansowo Barringer zmarł z powodu rozległego ataku serca.

Obecnie naukowcy sądzą, że zdarzenie miało miejsce ok. 50,000 lat temu. Meteoryt składał się z żelaza i niklu i był prawdopodobnie jądrem niewielkiej planetoidy. Miał długość ok. 150 stóp i ważył z grubsza 300,000 ton. Poruszał się z prędkością 40,000 mil na godzinę a energia, jaka powstała w wyniku zderzenia z Ziemią, równa była energi wybuchu 20 milionów ton materiału wybuchowego TNT. Ciśnienie wytworzone w wyniku uderzenia wynosiło ok. 20,000 atmosfer, co spowodowało wzrost temperatury w okolicach krateru do około 700 stopni C.
Krater leży na terenie prywatnym i jest prywatną własnością.


(928) 289-2598 http://www.meteorcrater.com/


Web Analytics