Adopcją określa się przekazanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi (trwałe i legalne) innym osobom niż naturalni rodzice. Dzieci mogą być adoptowane od biologicznych rodziców przez organizacje i agencje rządowe lub prywatne, albo za pośrednictwem krewnych uprawnionych do wykonywania władzy rodzicielskiej. Mogą też być adoptowane przez współmałżonków w wyniku małżeństwa jednego z rodziców. Dzieci, których rodzice nie żyją, lub jeśli żyje tylko jedno z nich i stwierdza, że nie jest w stanie sprawować tej władzy, są - według prawa amerykańskiego - uważane za sieroty (orphans).
Zdjęcie: Shivali Chopra
Przepisy imigracyjne rozróżniają pojęcie dzieci adoptowanych i sierot. Procesy w obu przypadkach są inne. Sponsorowanie żyjących poza USA dzieci adoptowanych wcześniej odbywa się tak samo jak sponsorowanie dzieci naturalnych - szczegóły w opisie wizy IR2 - Dzieci obywatela. Opisana poniżej procedura dotyczy sponsorowania adoptowanych sierot (orphans).
Kto może sponsorować adoptowane dziecko
- Adoptowane dziecko (sietotę) urodzone poza USA może sponsorować na stały pobyt małżeństwo bez względu na wiek. Drugi współmałżonek (jeśli o legalizację pobytu dziecka występuje małżeństwo) nie musi być obywatelem Stanów Zjednoczonych ani nawet stałym rezydentem, ale musi mieć legalny status pobytowy jeśli mieszka w USA. W praktyce, o legalizację pobytu sieroty może więc wystąpić małżeństwo, jeśli jeden ze współmałżonków jest obywatelem a drugi ma uregulowany status pobytowy. W przypadku małżeństw, dziecko uznane za sierotę musi być zaadoptowane przez obydwoje małżonków.
- Osoba samotna (obywatel) w wieku co najmniej 25 lat.
Jakie dziecko może być uznane za sierotę
Zgodnie z przepisami imigracyjnymi, za sierotę uznaje się urodzone poza USA dziecko:
- którego rodzice nie żyją, albo żyją ale dziecko zostało przez nich porzucone;
albo
- które ma jednego z rodziców, ale niezdolnego do sprawowania opieki lub zapewnienia mu minimum środków do życia (zgodnie z lokalnymi standardami), i wyrażającego na piśmie zgodę na emigrację dziecka do USA i zrzekającego się wobec niego praw rodzicielskich.
Petycja imigracyjna dla takiego dziecka musi być złożona przed 16 rokiem życia. Jeżeli jedno lub więcej rodzeństwa takiego dziecka zostało wcześniej zaadoptowane i sprowadzone do USA przez tą samą rodzinę, petycja może być złożona przed 18 rokiem życia.
Wymagania
Sponsor musi wykazać, że będzie w stanie utrzymać zaadoptowane dziecko;
- Musi wykazać, że dziecko, które już zostało zaadoptowane, albo które zostanie zaadoptowane po przyjeździe do USA, jest rzeczywiście sierotą zgodnie z przepisami imigracyjnymi;
- Musi udokumentować, że dziecko zostało zaadoptowane poza USA (dokumentacja od stosownych władz kraju pochodzenia dziecka) i że doszło osobistego spotkania pomiędzy sponsorem (oraz żoną lub mężem) i adoptowanym dzieckiem;
lub
- Do adopcji dojdzie na terenie USA jeśli dziecko nie zostało zaadoptowane zagranicą (sponsor lub sponsorzy muszą przedstawić zezwolenie na adopcje i wywiezienie dziecka zagranicę wystawione przez właściwe władze kraju pochodzenia sieroty).
Proces
Najszybszym sposobem przeprowadzenia procedury imigracyjnej dla adoptowanego dziecka spoza USA jest złożenie Przyspieszonej Petycji dla Sieroty (formularz I-600A - Advanced Processing Petition for an Orphan), zanim jeszcze dziecko do adopcji zostało wyselekcjonowane. Pozwala to Urzędowi Imigracyjnemu w pierwszym rzędzie ustalić, czy rodzice adoptujący spełaniają wszystkie wymagania i stwierdzić czy nowi rodzice są w stanie zapewnić właściwe warunki życia adoptowanemu dziecku. Urząd Imigracyjny kieruje się standardami amerykańskimi, a nie tymi jakie są powszechne w kraju pochodzenia adoptowanego dziecka. Lepsze warunki finansowe nowej amerykańskiej rodziny niż rodziny dotąd wychowującej dziecko w warunkach jakie Amerykanom kojarzą się co najwyżej z nędza, nie jest kryterium rozstrzygającym.
Następnym krokiem - kiedy dziecko jest już wybrane i adoptowane i spełnia wymagania opisane w oficjalnej definicji "sieroty" - jest wypełnienie i złożenie Petycji o Uznanie Sieroty za Członka Rodziny (formularz I-600, Petition to Classify Orphan as an Immediate Relative.
W ramach procesu Urząd Imigracyjny (albo Departament Stanu) przeprowadzi rodzaj śledztwa w kraju pochodzenia adoptowanej sieroty, którego celem jest upewnienie się, że dziecko jest rzeczywiście sierotą w rozumieniu przepisów imigracyjnych, że adoptujący rodzice uzyskali wszystkie niezbędne zezwolenia i prawa rodzicielskie od władz kraju pochodzenia dziecka, że nie cierpi ono na choroby unimożliwiające imigrację, i że ogólnie cała prcedura adopcji została przeprowadzona zgodnie z przepisami USA i kraju, z którego pochodzi adoptowane dziecko.
Równie ważną częścią procesu jest tzw. "Home Study", w ramach którego odpowiednia agencja do spraw dziecka w USA przeprowadza rozeznanie warunków, jakie adoptujący rodzice będą w stanie dziecku zapewnić. Raport agencji jest wymagany jako część dokumentacji składanej w Urzędzie Imigracyjnym.
Wcześniejsze złożenie petycji I-600A jest doradzane we wszystkich przypadkach, nawet jeśli zdecydowałeś się już które dziecko chcesz adoptować. Podanie o stały pobyt dla dziecka adoptowanego to przecież proces dwustopnoiwy: Urząd Imigracyjny musi najpierw stwierdzić, że nadajesz się na rodzica, a dopiero potem zatwierdzić jego czy jej rawo do stałego pobytu w USA. Możesz nie spełniać warunków jako rodzic, albo w trakcie procesu może się okazać że z jakichś powodów nie jestś w stanie zapewnić dziecku właściwych warunków bytowania i wychowania.
Dokumentacja
- Jeśli o legalizację w wyniku adopcji występujesz sam(a) - dowód posiadania amerykańskiego obywatelstwa (Birth Certificate - akt urodzenia, paszport, certyfikat naturalizacji).
- Jeżeli o stały pobyt dla dziecka występuje małżeństwo - również dowód legalnego satusu pobytowego współmałżonka - jeśli oboje na stałe mieszkają w USA.
- Tzw. "home study" czyli ewaluacja twoich (waszych) warunków finansowych, sytuacji rodzinnej, itd. przeprowadzona przez stanową agencję do spraw dziecka.
- Dowód w postaci zaświadczenia z agencji do spraw dziecka potwierdzający, że spełniasz (spełniacie) wszystkie wymagania stawiane osobom adoptującym dzieci w USA.
- Opłata za petycję. Każdy dorosły członek rodziny adoptującej musi mieć pobrane odciski palców (biometrics - osobna opłata pobierana przez Urząd Imigracyjny).
Padania nie muszą być składane na terenie USA. Wszystkie petycje, aplikacje i podania mogą być składane za pośrednictwem ambasady Stanów Zjednoczonych.
Dziecko adoptowane może być również sponsorowane na stały pobyt jako członek rodziny (formularz I-130, Petition for Alien Relative) jeśli zostało zaadoptowane przed 16 rokiem życia (lub 18), i jeżeli osoba sponsorująca (rodzice adoptujący) mieszkała z nim wspólnie przez co najmniej 2 lata przezd złożeniem petycji. Wszystkie wymagania stosowane w sprawach stałego pobytu dzieci adoptowanych muszą być jednak spełnione przez wjazdem dziecka do USA (petycja dla biologicznego rodzeństwa dziecka już adoptowanego przez tych samych rodziców może być zlożona przez 18 rokiem życia).
Podsumowanie
Teoretycznie nie istnieją żadne formalne ograniczenia odnośnie krajów z jakich można adoptować osierocone dziecko i zalegalizować jego status w USA. W praktyce jednak, adopcja zgodna z amerykańskimi wymogami odnośnie udokumentowania i prawomocności takiej adopcji może być wręcz niewykonalna lub co najmniej bardzo trudna w niektórych rejonach świata. Podejmując decyzję o adopcji trzeba koniecznie pamiętać o miejscowych zwyczajach, tradycjach i przepisach prawnych. Niektóre kraje islamskie, stosujące w praktyce zasady adopcji, nie dopuszczają na przykład możliwości wywiezienia dziecka za granicę, poza obszar kulturowy lub religijny kraju. Dotyczy to również wielu krajów afrykańskich i azjatyckich. Większość konwencji międzynarodowych w punktach dotyczących adopcji również kładzie o wiele większy nacisk na pozostawienie dziecka w sferze jego naturalnych korzeni etnicznych i narodowościowych, niż na poprawę jego sytuacji materialnej.
Jeżeli adoptowane dziecko mieszka już w USA adoptujący rodzice powinni złożyć w lokalnym biurze USCIS podanie o Certyfikat Obwatelstwa (formularz N-600 Application for Certificate of Citizenship). Po uzyskaniu Certyfikatu można wystąpić o paszport do Departamentu Stanu.
