Wizę A2 mogą otrzymać akredytowani przedstawiciele obcych rządów nie będący formalnie dyplomatami ale przybywający do USA celem wykonywania oficjalnych zadań rządowych, lub związanych z działalnością placówek dyplomatycznych, oraz ich najbliższa rodzina. Osoby na wizie A2 nie są w zasadzie dyplomatami (np. personel pomocniczy w ambasadzie), ale przepisy Departamentu Stanu taki status im przyznają.
Leon Panetta i Minister Obrony Narodowej RP T. Siemoniak Zdjęcie: U.S. Department of State
Dlatego wiza A2, podobnie jak A1, oferuje szereg udogodnień: osoba na A2 podobnie jak dyplomata na A1 nie może być skazana w USA za żadne przestępstwo (nie może być nawet aresztowana) ponieważ chroni ją immunitet dyplomatyczny, może podróżować po kraju i wyjeżdżać z USA bez żadnych ograniczeń, a sama wiza jest ważna bezterminowo, dopóki osoba taka jest formalnie na placówce i jest uznawana przez Departament Stanu (akredytacja). Bagaże osoby podróżującej na wizie A2 nie mogą być kontrolowane ani nawet otwierane na granicy, a sam proces uzyskania wizy jest praktycznie równie prosty jak proces starania się o wizę A1 i jest najczęściej w całości załatwiany przez właściwe ministerstwo (np. MSZ) albo przez agencję rządową składającą podania dla dyplomatów i przekazującą Departamentowi Stanu wszystkie wymagane dokumenty, noty dyplomatyczne, itd. Podanie o wizę A2 jest również zwolnione z opłaty wizowej, podobnie jak podanie o A1.
Statusu dyplomatycznego nie można uzyskać w USA bez uprzedniego powiadomienia Departamentu Stanu o nowych obowiązkach osoby, które uprawniają ją do statusu dyplomaty, i bez zmiany paszportu na dyplomatyczny. Każdy status tymczasowy można stosunkowo łatwo zmienić na dyplomatyczny jeśli osoba zostanie akredytowana jako dyplomata. O wiele trudniej natomiast zmienić status z A2 na status w kategoriach niedyplomatycznych.
Chociaż osoba na wizie A2 nie ma prawa do pracy w USA - jej rolą jest reprezentowanie swojego kraju lub wykonywanie obowiązków wynikających z oficjalnej funkcji na placówce - przebywająca z nia najbliższa rodzina może łatwo uzyskać pozwolenie na legalną pracę. Dzieci lub małżonkowie mogą również studiować.
Kto może uzyskać wizę dyplomatyczną A2
- Pracownicy ambasad, konsulatów i wszelkich placówek i misji dyplomatycznych państw posiadających stosunki dyplomatyczne ze Stanami Zjednoczonym, pracownicy ministerstw lub agencji rządowych przybywający do USA na polecenie swoich rządów w celu prowadzenia oficjalnych działań w imieniu tych rządów;
- Przybywający z oficjalną wizytą członkowie gabinetów i urzędnicy rządowi niższego szczebla, członkowie parlamentów lub ministerstw;
- Członkowie najbliższej rodziny osób na wizie A2.
Uwaga: członkowie rządów lokalnych (prowincjonalnych, wojewódzkich, regionalnych, powiatowych) oraz euroregionów Unii Europejskiej nie kwalifikują się do wizy dyplomatycznej, nawet jeśli celem podróży do USA jest oficjalna wizyta i spotkania z przedstawicielami najwyższych władz USA (mogą się starać o wizę B). Tylko reprezentanci rządów centralnych (państwowych, narodowych) mogą być uznani za dyplomatów (osoby, którym przysługuje wiza A).
Na razie członkowie polskiego rządu (i wszystkich pozostałych krajów Unii Europejskiej) są uznawani za dyplomatów suwerennego państwa, ale po podpisaniu Traktatu Lizbońskiego i po deklaracji o utworzeniu nowego państwa pod nazwą Unia Europejska, państwa członkowskie stają się formalnie regionami, a ich władze centralne - władzami regionalnymi. Zgodnie z definicją wiz dyplomatycznych, powinny one przysługiwać tylko członkom najwyższych władz Unii i jej dyplomatom, a dotychczasowi dyplomaci państw członkowskich powinni być traktowani jak urzędnicy niższych szczebli. Unia Europejska stworzyła już stanowisko prezydenta i własne ministerstwo spraw zagranicznych, co oznacza, że tworzy nową dyplomację unijną. Na razie brak informacji czy USA zmienią politykę wizową w stosunku do dyplomatów państw członkowskich Unii Europejskiej.
Wymagania
Osoba ubiegająca się o wizę A2 musi być niższym rangą członkiem rządu, dla którego jego organizacja lub ministerstwo (np. MSZ) może uzyskać akredytację w Departmamencie Stanu.
Pozostałe wymagania są podobne jak w przypadku wszystkich innych wiz tymczasowych, choć od dyplomatów nie wymaga się udowodnienia sytuacji majątkowej i nie trzeba przekonywać konsula, że kandydat do wizy na pewno nie będzie pracował i że wróci w terminie. Chociaż wymagania formalnie istnieją i dotyczą wszystkich, dyplomaci są z zasady traktowanu całkiem inaczej.
Głowy państw, prezydenci, premierzy czy królowie otrzymują wizę A automatycznie i bez względu na cel przyjazdu do USA, inne osoby otrzymują wizy A1, A2 lub A3 w zależności od powodów wizyty lub pobytu (dyplomaci, pracownicy ambasad, personel dyplomaty). Czynnikiem rozstrzygającym czy dana osoba kwalifikuje się do wizy dyplomatycznej jest głównie cel przyjazdu a nie tylko piastowane stanowisko. Osoba będąca faktycznie dyplomatą (np. ambasador w innym kraju) przybywająca do USA w interesach albo turystycznie, nie może otrzymać wizy dyplomatycznej i powinna starać się o wizę właściwą dla celu wyjazdu (B1 - biznesowa, albo B2 - turystyczna). W praktyce jest to jednak tylko piękna idea, ponieważ dyplomaty wjeżdżającego do USA na ważnej wizie dyplomatycznej nikt nie pyta o cel przyjazdu.
Proces
Prawie wszystkie wizy tymczasowe i imigracyjne wymagają interview w konsulacie lub w ambasadzie USA - wyjątkiem są wizy A1 i A2, ale konsul może zażądać osobistego stawienia się na interview każdego kandydata. W przypadku ambasadora takie żądanie byłoby nie do pomyślenia i chyba nie było nigdy przypadku żeby jakiś amerykański konsul popełnił taki nietakt. Korpusy dyplomatyczne, nawet całkiem innych państw, to hermetyczny klub dyplomatów, pomimo tego, że mogą reprezentować inne kraje.
W praktyce żądanie stawienia się przyszłego dyplomaty przed oblicze konsula nigdy się nie zdarza, a już całkiem nie dotyczy najwyższych urzędników państwowych. Dyplomaci (A1) i pracownicy ambasad i konsulatów (A2) są zwolnieni z opłat wizowych. Osoby posiadające paszporty dyplomatyczne mogą zostać zwolnione z opłat wizowych nawet jeśli starają się o inną wizę, muszą jednak spełniać pewne dodatkowe warunki.
Dokumentacja
- Formularz DS-160 - Aplikacja o Wizę Nieimigracyjną, wersja elektroniczna składana przez internet;
- Formularz 1648 - wszystkie osoby składające podanie o zmianę statusu na wizę G w USA oraz o przedłużenie wizy A i NATO, wersja elektroniczna składana przez internet - zamiast formularza DS-160;
- Paszport dyplomatyczny ważny co najmniej 6 miesięcy poza planowaną datę powrotu z USA;
- Zdjęcie bez nakrycia głowy (chyba że jesteś takiego wyznania, które wymaga nakrycia) na jasnym tle, z przodu, przesyłane elektronicznie razem z formularzem DS-160;
- Nota dyplomatyczna - pisemne potwierdzenie oficjalnego (dyplomatycznego) statusu osoby ubiegającej się o wizę wydane przez wysyłającą agencję rządową (Ministerstwo Spraw Zagranicznych lub inna agencja).
Wizy A, C3, G i NATO są zwolnione z opłat wizowych.
Podsumowanie
Wiza A2, choć teoretycznie o stopień niższa od wizy A1, to również prawdziwy Rolls-Royce pośród wiz, a jeśli nawet nie, to na pewno droga wersja Bentley’a. Wiza ta również zapewnia prawie pełną bezkarność na terenie USA, pozwala na nieograniczone podróżowanie po kraju, wjazdy i wyjazdy i zabrania nawet kontrolowania osobistego bagażu na granicy. Członkom rodziny pozwala na pełne i legalne zatrudnienie (wymagane wypełnienie i przesłanie do Departamentu Stanu formularza I-566) i na naukę i studiowanie.
Status A2 można stracić. W skrajnych przypadkach może dojść do wydalenia zarówno dyplomaty jak i personelu pomocniczego, ale są to przypadki odosobnione a decyzje w takich sprawach są podejmowane na najwyższych szczeblach. Wydalenie dyplomaty to zawsze międzynarodowy kryzys i zdarza się najczęściej w wyniku wykrycia różnych afer szpiegowskich. Wywiady państw powszechnie używają ambasad, ale rzadko osobami biorącymi udział w takich działaniach są ambasadorzy czy konsulowie. Są to najczęściej pracownicy niższegop szczebla, dlatego osoby na wizach A2 są częściej narażone na utratę statusu niż osoby na A1.
