Krótka historia Glendale map1 map2 map5

Friday, Apr 26th

Krótka historia Glendale


Przewodniki turystyczne podają, że Glendale zawdzięcza swoje istnienie farmerom, którzy właśnie tu znaleźli żyzną ziemię i dużo czystej wody dostarczanej przez dobrze usytuowany kanał irygacyjny. Oprócz dobrej i niedrogiej ziemi, osiedlających się tu rolników zachwyciły też lokalne przepisy zabraniające spożywania alkoholu, oraz wyjątkowo łagodny jak na Arizonę mikroklimat. Miasto rozwijało się więc błyskawicznie dzięki przedsiębiorcom realnościowym pod przewodnictwem Williama J. Murphy'ego i wkrótce stało się największą osadą w dolinie Salt River. Oddzielone od Phoenix pustą przestrzenią arizońskiej pustyni, Glendale stało się centrum prężnego okręgu rolniczego i transportowego (kolej) i wytworzyło własne instytucje i niepowtarzalną kulturę.


Downtown Glendale, 1910 r.


To wszystko prawda, ale tylko częściowa. Glendale faktycznie zawdzięcza swoje istnienie kanałowi irygacyjnemu, ale jego budowa wcale nie miała służyć Glendale, lecz calej okolicy Salt River, zamieniając nieużytki w nawodnione tereny pod uprawy i hodowlę bydła. Glendale powstało po ukończeniu budowy kanału i głównie z powodu długów Williama Murphy'ego a nie dzięki jego zapałowi do zakładania osiedli, a zakaz spożywania alkoholu istniał bardzo krótko i był tylko manewrem reklamowym na użytek członków pewnej sekty.

Pomimo Salt River i kilku strumieni, ziemia, na której leżą dziś Glendale, Peoria i północna część Phoenix nie nadawały się do zasiedlenia z powodu braku wody. Podobny problem istniał na wschód od Phenix, w miejscu dzisiejszych Scottsdale i Mesy. Rzeka Słona często wysychała albo w wyniku ulewnych deszczów powodowała powodzie i była najmniej przewidywalnym źródłem wody pitnej umożliwiającej uprawy rolne. Pod koniec lat 1880 zapadła więc decyzja o regulacji rzeki i budowie kanału, który jest dziś częścią stworzonego później systemu kanałów nawadniających i zbiorników retencyjnych o nazwie Salt River Project. 131 mil kanałów, tamy i sztuczne jeziora umożliwiły pełną kontrolę całego systemu wodnego Doliny Słońca.

W 1883 roku firma Arizona Canal Company zatrudniła mieszkającego we Flagstaff Williama Johna Murphy na stanowisko głównego inżyniera w projekcie budowy 40-milowego kanału z Granite Reef do New River. Kanał został ukończony w 1885 roku, ale doprowadził Murphy'ego na skraj bankructwa. Przewidując boom budowlany na nowouzyskanych terenach nadających się po ukończeniu kanału do zasiedlenia, Murphy przyjął stanowisko inżyniera w zamian za działki i udziały w Arizona Canal Company zamiast normalnych poborów w gotówce. Dwa lata po ukończeniu projektu, bez grosza i z małymi nadziejami na przyszłość, Murphy założył własną firmę, Arizona Improvement Company, z zamiarem sprzedaży wciąż pustych i nieużytecznych działek. Sytyuacja finansowa firmy i samego Murphy'ego stawała się wprost tragiczna a chętnych do budowy domów i osiedlania się wciąż nie było. Pod koniec 1887 Murphy wpadł na nowy pomysł: budowy drogi wzdłuż starego indiańskiego traktu, pomiędzy jego nieistniejącym jeszcze miasteczkiem a rozbudowującym się kilkanaście mil na południowy wschód Phoenix. W 1899 oddano do użytku nową arterię komunikacyjnę, biegnącą pod kątem 45 stopni Grand Avenue, którą niebawem przeciągnięto dalej na północny zachód. 

W 1890 roku dwóch przybyszy z miejscowości Peoria w Illinois, Joseph B. Greenhut i Deloss S. Brown, uzyskało w ramach Desert Land Act*) prawa własności do czterech działek na północny zachód od Glendale. Kilka lat później Murphy zdołał jeszcze ściągnąć 4 rodziny z Peorii, które wykupiły łącznie 5,000 akrów ziemi. Na miejscu farm Greenhut'a i Brown'a istnieje dziś jeszcze jedno miasto: Peoria, Arizona.

Grand Avenue uratowała firmę Murphy'ego od finansowej zagłady. Dzięki wygodnemu jak na owe czasy połączeniu z prężnym już wtedy Phoenix, dzikie tereny - ale z dostępem do wody - stały się nagle o wiele bardziej atrakcyjne i Arizona Improvement Company zaczęła w końcu sprzedawać działki i farmy. W 1895 roku Murphy stworzył szczegółowy plan miasta z parkiem (noszącym dziś jego nazwisko), ulicami i placami i nazwał przyszłą osadę Glendale.

Droga okazała się sukcesem, ale powstające miasteczko wciąż nie miało większej liczby mieszkańców. W połowie 1891 roku, wykorzystując stare kontakty i znajomości na Wschodnim Wybrzeżu (pochodził z New Hartford w stanie New York) Murphy zdołał namówić do przesiedlenia się 70 członków ortodoksyjnej sekty Braciszków Rzecznych z Marietty, w powiecie Lancaster w Pensylvanii. Teologicznie bliscy Amiszom Braciszkowie wywodzili się od powstałego w 1770 roku odłamu niemieckich Anabaptystów i szwajcarskich Mennonitów osiadłych nad rzeką Sasquehanna w Pensylvanii. To właśnie dla żyjących według ascetycznych praw religijnych i nie używających żadnych używek Braciszków Rzecznych, w Glendale zapanowała na jakiś czas pełna prohibicja.

13 marca 1895 roku przez składające się już z kilkunastu budynków Glendale przejechał pierwszy pasażerski skład nowej linii kolejowej, Santa Fe, Prescott and Phoenix Railway. Budowę Santa Fe, Prescott and Phoenix Railway, linii pomocniczej firmy Atchison, Topeka and Santa Fe Railway łączącej 3 i pół-tysięczne już Phoenix z główną linią na trasie z Chicago do Los Angeles, rozpoczęto w sierpniu 1892 roku. Wraz z istniejącą już Grand Avenue, rejon na północ i północny-zachód od Phoenix stał się łatwo osiągalny i powstanie miasta było już nieuniknione.

Kanał regulujący wody Salt River i nawadniający wielkie obszary na północ od Phoenix przyczynił sie do rozwoju całej Doliny Słońca. W ciągu kilkunastu lat powstało tu wiele miast i osiedli, irygacja pomogła też ekonomicznie żyjącym tu Indianom i przyczyniła się do powstania kilku rezerwatów. W 1888 roku, trzy lata po zakończeniu prac nad Arizona Canal, kilkanaście mil na wschód od przyszłego Glendale, emerytowany z powodu odniesionych w Wojnie Secesyjnej ran kapelan Armii USA major Winfield Scott, kupił 640 akrów przylegającej do nowego kanału ziemi. Powstała tam mała osada nazwana od nazwiska kapelana Scotta - Scottsdale.


*) Desert Land Act - ustawa zatwierdzona przez Kongres USA 3 marca 1877 roku, której celem była transformacja terenów nieużytecznych i pustynnych w tereny nadające się do zasiedlenia i pod uprawy rolne za pomocą irygacji i inwestycji. Każda osoba prywatna mogła uzyskać od rządu federalnego na własność tereny niezagospodarowane lub pustynne pod warunkiem posiadania planu zagospodarowania lub zamiany ich w tereny użyteczne. Początkowo rząd przyznawał 640 akrów, obecnie obszar przyznawany w ramach Aktu jest zmniejszony o połowę i wynosi 320 akrów (1.3 km2).


Web Analytics