Szybka kolonizacja Zachodu i Południa przez USA na terenach odebranych Meksykowi po zakończeniu wojny Amerykańsko-Meksykańskiej, była ważnym elementem polityki państwa. Integracja wszystkich części kraju stała się jeszcze ważniejsza po zakończeniu Wojny Secesyjnej i właśnie dlatego Prescott przetrwało do naszych czasów. Inne miasta powstawały z potrzeby, albo dlatego, że leżały na ważnym szlaku komunikacyjnym. Wiele z nich zniknęło z powierzchni ziemi po wyczerpaniu złóż albo po zamknięciu jakiejś linii kolejowej. Te, które istnieją do dziś, nawet największe metropolie takie jak Nowy Jork, Chicago czy San Francisco, przetrwały dzięki wielu szczęśliwym zbiegom okoliczności, ale Prescott istnieje dlatego, ponieważ zostało zalożone przez unijnego gubernatora Terytorium Arizony, w czasie Wojny Secesyjnej i od samego początku jako siedziba władz terytorialnych.
Grupa Indian Apache, ca. 1860 r. Zdjęcie: Archiwum
Po zakupie Louisiany przez USA w 1803 roku, dokładna granica z terytorium Nowej Hiszpanii pozostawała nieustalona aż do podpisania traktatu Adams-Onis 22 lutego 1821 roku, regulującego kwestie granic i cedującego na rzecz USA obie Florydy (zoabcz: Krótka historia Florydy). Wkrótce potem, 27 września 1821 roku, Hiszpania straciła ostatecznie całą kolonię w Północnej Ameryce (Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii - Virreinato de Nueva España - zawierało również Filipiny, wyspę Guam i dwa inne atole na Pacyfiku), a na jej miejscu powstała nowa Republika Meksykańska. W 1836 roku Meksyk stracił prowincję Tejas, która ogłosiła niepodległość i niezależność i nazwała się Republikę Texasu. USA zaanektowały ją niecałe dziesięć lat później, w grudniu 1845 roku (Texas formalnie zatwierdził utratę własnej niepodległości w lutym 1846 r). Wszystkie współczesne podręczniki szkolne podają, że stało się tak w następstwie referendum lub głosowania obywateli republiki, ale w Texasie przyłączenie do USA nazywa się jednak aneksją, a nie dobrowolnym przyłączeniem się do USA (określenie "Texas Annexation" zaczyna być używane coraz powszechniej, takiego hasła używa też Wikipedia). Na terenach należących wcześniej do Meksyku i do Texasu, powstało później aż dziesięć nowych stanów. Do terytorium dawnej hiszpańskiej prowincji Santa Fe de Nuevo México, którego granicę z Texasem wyznaczała poprzednio Rio Grande River (w Meksyku używana jest nazwa "Rio Bravo del Norte" - obydwie nazwy są pochodzenia hiszpańskiego), dołączono zachodnią część Texasu, przesuwając granicę z Rio Grande kilkaset mil na wschód. Stworzone w ten sposób nowe terytorium administracyjne inkorporowano 9 września 1850 roku jako część USA i nazwano New Mexico Territory, zachowując część starej nazwy hiszpańskiej. W 1853 roku w ramach transakcji nazwanej Gadsden Purchase, Stany Zjednoczone dokupiły od Meksyku południowe tereny dzisiejszej Arizony i New Mexico. W granicach USA znalazły się Yuma, Tucson, Sierra Vista i tereny Indian Yavapai, Apache i Comanche, wzdłuż dawnej granicy z nieudaną i nielegalną Republiką Sonory, założoną na terenie Meksyku przez amerykańskiego awanturnika Williama Walkera.
Pierwszy budynek Sądu Powiatowego w Prescott, AZ, ca., 1890 r. Zdjęcie: Sharlot Hall Museum
Już w 1856 roku okazało się, że tymczasowy rząd terytorialny w Santa Fe nie jest w stanie zarządzać tak wielkim obszarem i pojawiły się pierwsze propozycje podziału go na dwie mniejsze jednostki administracyjne. W lutym 1858 roku legislatura terytorialna zatwierdziła podział terytorium na dwie części i zaproponowała granicę wzdłuż 107 południka (podział podobny do dzisiejszego, z północy na południe), ale decyzja nie została wprowadziona w życie. W kwietniu 1860 roku 31 delegatów, zniecierpliwionych bezczynnością kongresu terytorialnego, uchwaliło podczas sympozjum w Tucson nową ustawę, dzielącą New Mexico Territory na dwie części, z granicą ze wschodu na zachód, wzdłuż 34-go równoleżnika, ale ustawa również nie została zrealizowana. W marcu 1861 roku południowa połowa Terytorium Nowego Meksyku ogłosiła secesję z Nowego Meksyku i z Unii, i przyłączyła się do Konfederacji. Nowe terytorium nazwano Arizona i proklamacją prezydenta Jefferson Daviesa wydaną 14 lutego 1862 roku, przyłączono do Konfederacji.
Miesiąc póżniej Kongres USA, nie przyjmując do wiadomości żadnych decyzji Konfederacji, specjalną ustawą utworzył US Arizona Territory - Terytorium Arizony Stanów Zjednoczonych. Originalne terytorium Nowego Meksyku podzielone na dwie części "poziomo", z południową połową w granicach Konfederacji, Kongres USA podzielił teraz "pionowo", z północy na południe, wzdłuż linii granicznej proponowanej w 1858 roku. Południowe części dwóch terytoriów znalazły się więc formalnie pod okupacją Konfederacji (zobacz: Krótka historia Arizony).
Armia Unii utrzymała północną część dawnego New Mexico Territory, a od ustawy Kongresu z marca 1862 roku, dwóch nowych terytoriów, aż do końca wojny, pod koniec 1862 roku rozszerzając nawet kontrolę na północne części konfederackiej Arizony. Konfederaci przenieśli wtedy swoje władze terytorialne do El Paso w Texasie, ale większość terytorium konfederackiej Arizony - od Californi po Texas - było przez nich kontrolowane aż do 1865 roku. Tymczasem w 1864 po stronie Unii postanowiono, że unijna Arizona musi mieć stolicę, konfederacka stolica w Tucson nie mogła być przecież uznawana przez Północ. Stolica nowego terytorium musiała jednak leżeć jak najdalej od wciąż obecnych, znienawidzonych Konfederatów, trzymających się jeszcze wtedy mocno w Tucson. Wcześniej, bo jeszcze w maju 1863 roku, ekspedycja pod dowództwem kapitana Joseph'a R. Walker'a odkryła złoto w Górach Bradshaw. Złoto odkryto też w Antelope Mountains, obydwa niedaleko niewielkiej doliny chronionej trzema łańcuchami średniej wysokości wzgórz, 20 mil na południe od osady Granite Creek (obecnie Paulden) służącej wtedy za tymczasową stolicę terytorium. W takich okolicznościach - złoto - było oczywiste, że musiała tu powstać osada, albo nawet miasto, gdyby się okazało, że złota jest sporo. Nieopodal, dla ochrony kopalń i przyszłych transportów wydobytego kruszcu przed Indianami i ewentualnym atakiem wojsk Konfederacji, armia USA zbudowała garnizon wojskowy, nazwany Fort Whipple, od nazwiska unijnego generała Amiel'a Weeks'a Whipple'a. Garnizon, kiedy postanowiono już o budowie miasta w dolinie z przeznaczeniem na siedzibę władz, przeniesiono później razem ze stolicą do nowo wybudowanego Prescott. Kilka drewnianych szop w otoczonej górami dolinie, z dala od granicy z Konfederacją okazało się najlepszym miejscem do rozbudowy z przeznaczeniem na centrum administracyjne całego terytorium. Niedoszły gubernator Arizona Territory, John Noble Goodwin (zmarł przed objęciem urzędu) wybrał to miejsce bez wahania.
Prescott, nazwane tak na cześć popularnego w tamtych czasach pisarza i historyka William'a H. Prescott'a, od początku zaplanowano jako stolicę terytorium i jednocześnie siedzibę władz powiatu Yavapai. Data 30 maja 1864 roku, rok przed zakończeniem Wojny Secesyjnej, jest uznawana za datę założenia miasta. Mieściły się tu wszystkie najważniejsze urzędy obu administracji, stanowej i powiatowej, ale w listopdzie 1867 roku, dwa lata po zakończeniu Wojny, stolicę stanu przeniesiono do dużo większego Tucson, który przez cały okres wojny służył jako stolica Konfederacji i posiadał o wiele lepsze zaplecze dla działania urzędów i agencji państwowych. Dziesięć lat później, w 1877 roku, stolicę przeniesiono znów do Prescott, ale miasto nie cieszyło się tym statusem zbyt długo. W lutym 1889 roku stolicę stanu przeniesiono ostatecznie do Phoenix. Mimo tych wszystkich zawirowań i zman statusu, Prescott rozwijało się nadzwyczaj prężnie. Było nadal stolicą powiatu Yavapai, z sądem powiatowym i wszystkimi urzędami tego szczebla. Zatwierdzony jeszcze w trakcie wojny w 1862 roku Homestead Act, gwarantujący 160 akrów (prawie 65 hektarów) ziemi należącej do rządu federalnego każdemu, kto nie walczył po stronie Konfederacji, przyciągnął tysiące rodzin szukających miejsca do osiedlenia się. Przybywali też przedsiębiorcy, rzemieślnicy i wszyscy ci, szukający po prostu szczęścia w nowym miejscu.
Homestead Act - Rodzina farmerów podróżująca przez Nebraskę do swojego nowego gospodarstwa, 1866 r.. Zdjęcie: National Archives.
Pomimo politycznego znaczenia jako stolicy stanu i siedziby władz powiatu, Prescott było miastem nie tylko młodym, ale przede wszystkim prowincjonalnym. Z konieczności musieli tu zamieszkać politycy i prawodawcy, prawnicy i urzędnicy wszystkich szczebli, ale większlość ludzi zatrudnionych w administracji stanowej, traktowało pobyt w Prescott jako tymczasowy, związany ze służbą lub kadencją. Dlatego początkowo Prescott, choć zaplanowane z pewnym rozmachem, było prawie w całości drewniane. Tylko pewna ilość budynków w centrum, głównie stanowych i powiatowych, było murowanych, reszta, zwłaszcza w pewnej odległości od centrum, była z drewna. Dlatego Prescott przeżyło kilka poważnych pożarów, które strawiły duże obszary miasta. Od ekonomicznego upadku Prescott uratowały okoliczne rancza i stada bydła, oraz dociągnięta do miasta w grudniu 1886 roku linia kolejowa firmy Arizona Central Railway, łącząca stolicę z resztą kraju. W czasach kiedy Prescott przestało odgrywać rolę polityczną, linia kolejowa okazała się ratunkiem zapewniając transport bydła do wielkich miast w innych stanach. Podczas drugiej dekady, w której Prescott było znów stolicą Arizony (12 lat 1877-1889) i w wyniku pożarów, miasto odbudowano używając cegieł i kamienia. Wtedy też pojawiła się większość istniejących do dziś, pięknych wiktoriańskich posiadłości należących do sędziów, adwokatów i polityków, a wkrótce również do miejscowych businessmanów. Ostatni wielki pożar, który wybuchł 14 lipca 1900 roku i który zniszczył resztę drewnianych budynków w centrum, w tym dwanaście hoteli i dwadzieścia sklepów i składów wraz z towarem, uznano za zrządzenie losu.
Palarnia opium w Prescott, ca. 1900 r. Zdjęcie: Archiwum
Wkrótce Prescott stało się tętniącym życiem miastem pełnym restauracji, saloonów, zakładów usługowych, palarni opium, domów publicznych i wszystkich innych miejsc bez których nowoczesne, XIX-wieczne miasto nie mogłoby istnieć. Niebawem poajwiły się tu wszystkie nowości techniczne i technologiczne spotykane dotychczas tylko w wielkich metropoliach. Miasto zostało zelektryfikowane a po głównej ulicy zaczęły regularnie kursować elektryczne tramwaje. Dziennik "Prescott Courier" oznajmił: "Ten dzień, 19 maja 1903 roku, oznacza początek nowej ery przemysłowego postępu w tym mieście. Rozpoczynamy dziś budowę pierwszegj linii tramwajowej w północneju Arizonie i Prescott jest od teraz pośród nowoczesnych miast Zachodu". Prescott doczekało się też telefonów i miejskich wodociągów. Odtąd bieżąca woda była w każdym domu w mieście.
Pierwsza linia tramwajowa w Prescott, 1903 r. Zdjęcie: Courtesy Prescott AZ History
Wszystkie budowane odtąd w mieście struktury musiały być murowane. Budynki z tego okresu to o wiele bardziej brawurowe i odważne konstrukcje, w których zastosowano stal, szkło i wiele innych materiałów używanych od dawna w wielkich miastach, zmieniając centrum Prescott i nadając mu bardziej wielkomiejski charakter. Obszar w centrum dookoła parku z budynkiem sądu powiatowego stał się teraz prawdziwym Downtown. Ulice zostały wybrukowane, a drewniane, podwyższane chodniki zastąpiono teraz betonowymi. Miasto było w dużej mierze utrzymywane ze środków powiatowych (siedziba władz powiatu Yavapai) i stanowych (stolica), a przeniesiony tu wraz z miastem Fort Whipple zapewnił dodatkowo fundusze federalne. Biznes rozwijał się wspaniale i miasto kwitło przez co najmniej kilka dekad. W latach 20-tych cała Arizona przeżywała też prawdziwy boom turystyczny, spopularyzowana przez pisarzy i dziennikarzy. Podobnie jak California, Arizona przyciągała inwestorów i osadników a nowy przemysł - wydobycie miedzi - spowodował niespotykany nigdzie indziej gwałtowny rozwój całego stanu. Populacja Prescott osiągnęła wtedy ponad 5,000.
Najgorszym okresem w historii Prescott była stagnacja i kryzys gospodarczy poprzedzające wybuch II wojny światowej. W całej Ameryce zbankrutowały wtedy tysiące małych i większych banków, kas oszczędnościowych i pożyczkowych, likwidowano całe sektory, zamykano fabryki i przedsiębiorstwa. Prescott przetrwało głównie dzięki programom federalnym i stanowym. Dziś Prescott jest prężnym, małym miastem (ok. 40,000 mieszkańców), żyjącym głównie z turystyki.
