Rejestracja

Nigdy nie rozwiązany - i przez większość obserwatorów uważany za nierozwiązywalny - problem nielegalnych imigrantów, najlepiej ilustruje istnienie zadziwiającej możliwości legalizacji pobytu pod nazwą Rejestracja. Przepis ten, znajdujący się w paragrafie 249 Immigration and Naturalization Act, obowiązuje w różnych formach nieprzerwanie od 1929 roku.

Rejestracja Zdjęcie: Citizen Action of New York

Pierwsza wersja tej ustawy została zastosowana wobec osób, które wjechały do USA przed rokiem 1921, i których dokumentacja dotycząca przekroczenia granicy i odprawy zaginęła. Była ona jednak używana przez całe dziesięciolecia przez ludzi, którzy wjechali do Stanów Zjednoczonych nielegalnie (chociaż nie wiadomo kiedy) i byli w stanie udokumentować swój pobyt w USA od 1921 r. Ustawa o rejestracji stała się więc legalnym sposobem legalizacj nielegalnych imigrantów. Do dziś nie wiadomo ile osób uzyskało w tamtych latach status rezydenta przedstawiając dokumenty niewiadomego pochodzenia. Prawdopodobnie tysiące.

Aktualnie ustawa dotyczy osób przebywających w USA nieprzerwanie od 1 stycznia 1972 roku, ale krótkie wyjazdy z kraju nie utrudniają uzyskania statusu, pomimo, że użyto w niej wyrazu "continuously" (nieprzerwanie). Sam przepis nie wspomina ani słowem o legalnym przekroczeniu granicy, do stałego pobytu na podstawie rejestracji kwalifikuje się więc również osoba, która wjechała do USA nielegalnie.

Kto może uzyskać stały pobyt w w wyniku rejestracji

• Osoba, która wjechała do USA legalnie lub nie przed 1 stycznia 1972 roku;
• Osoba przebywająca w USA nieprzerwanie od 1 stycznia 1972 roku;
• Osoba o dobrym charakterze;
• Osoba, która jest "admissible" (niektóre wymagania "admissibility" są unieważnione - takie jak legalny wjazd lub wiza wjazdowa).

Wymagania

Aplikant musi przedstawić dokumentację, z której jasno wynika, że wjechał do Stanów Zjednoczonych przez 1 stycznia 1972 roku, i że mieszka w tym kraju na stałe. Poniżej przykłady takiej dokumentracji:

• Dowód wjazdu i przekroczenia granicy, Arrival/Departure Record, formularz I-94;
• Paszport ze stemplem przekrocznia granicy;
• dokumenty amerykańskie wydane przed 1 stycznia 1972 roku:
  • karta Social Security;
  • prawo jazdy albo stanowy dokument tożsamości (state ID);
  • umowa wynajmu mieszkania;
  • rachunki za świadczenia (telefon, prąd, gaz);
  • pożyczki bankowe, karty kredytowe, mortgage (spłaty pożyczki hipotecznej);
  • dowód kupna i/lub rejestracji samochodu, itd.
  • odcinki z czeków, zaświadczenia z pracy, rozliczenia podatkowe;
  • oświadczenia krewnych, znajomych, pracodawców, itd.

Proces

Proces sprowadza się tylko do złożenia aplikacji o stały pobyt, formularz I-485, Application to Register Permanent Residence or Adjust Status, razem z dokumenbtacją dodatkową. Wraz z aplikacją o zmianę statusu warto podobno wysłać prośbę o zezwolenie na pracę (formularz I-765, Aplication for Employment Authorization), ponieważ przywilej ten nie jest automatyczny i nie wynika tylko z faktu złożenia podania o zmianę statusu. W praktyce, osoba przebywająca w USA nieprzerwanie od 1 stycznia 1972, ma cały komplet dokumentów z czasów, kiedy numer Social Security wydawano każdemu, a na lotniskach, na których lądowały samoloty z zagranicy, czekali właściciele małych firm i przedstawiciele dużych z napisami: "przyjmę stolarza", albo "potrzebny mechanik samochodowy" i najczęściej przepracował tu już pół życia, albo nawet całe. W wielu miejscach takie napisy były po polsku. Powodem legalizacji pobytu na podstawie tak długiego zasiedzenia, może być tylko chęć albo konieczność wyjazdu, a nie konieczność życiowa. Poza tym, uzyskana na podstawie aplikacji zielona karta uprawnia do legalnego zatrudnienia, a jej wydanie w tej kategorii trwa najwyżej kilka miesięcy.

Osoba w trakcie oczekiwania na sytatus rezydenta nie może opuszczać USA, ale może się ubiegać o zezwolenie na wyjazd i powrót do USA w sytuacjach uzasadnionych (formularz I-131, Advance Parole).

Osoba starająca się o rejestrację statusu rezydenta jest zwolniona z obowiązku przedłożenia wyników badań lekarskich.

Zmiana statusu

Podanie o zmianę statusu to formularz I-485, Application to Register Permanent Residence or Adjust Status. Przed wydaniem decyzji Urząd Imigracyjny zażąda oddania odcisków palców, a FBI sprawdzi informacje kryminalne aplikanta. Razem z aplikacją o zmianę statusu musisz wysłać dokumentację dodatkową, można też wysłać podanie o zezwolenie na pracę (formularz I-756, Application for Employment Authorization), ponieważ osoba oczekująca na decyzję Urzędu Imigracyjmego ma prawo do pracy do momentu wydania tej decyzji, nawet jeśli w międzyczasie oryginalna wiza wjazdowa lub status już wygasł. Osoba w trakcie oczekiwania nie może opuszczać USA, ale może się ubiegać o zezwolenie na wyjazd w sytuacjach uzasadnionych i o pozwolenie na powrót (formularz I-131, Advance Parole). W niektórych przypadkach Urząd Imigracyjny może odstąpić od osobistego spotkania z aplikantem, ale „interview” jest przeważnie wymagane. Interview to ostatni etap zmiany statusu na stały i po zatwierdzeniu aplikanta zielona karta jest wysyłana pocztą.

Dokumentacja

• Formularz I-485, Application to Register Permanent Residence or Adjust Status;
• Formularz G-325A, Biographic Information (dotyczy osób w wieku pomiędzy 14 a 79 lat);
• Kopia aktu urodzenia;
• Dokument tożsamości wydany przez urząd stanowy (np. State ID albo prawo jazdy);
• Dowód wjazdu i przekroczenia granicy, Arrival/Departure Record, formularz I-94 (jeżeli ma zastosowanie);
• Paszport wizą i ze stemplem przekrocznia granicy (jeżeli ma zastosowanie);
• Wszelka ewidencja ustalająca datę wjazdu na wcześniej niż 1 stycznia 1972 r.;
• Wszelka dokumentacja pomagająca udowodnić stałe zamieszkanie w USA od momentu wjazdu;
• Dwa nieretuszowane zdjęcia bez nakrycia głowy na  jasnym tle, z przodu;
• Opłaty.

Podsumowanie

Dziś mało kto korzysta jeszcze z paragrafu 249 Aktu o Immigracji i Naturalizacji i z przepisów wykonawczych zawartych w Kodeksie Regulacji Federalnych dotyczących Rejestracji (CFR 8, 1259). Większość nielegalnych imigrantów z lat siedemdziesiątych dawno już nie potrzebuje tej ustawy. Niektórzy uzyskali stały pobyt w jednej z kilku amnestii, albo w jednorazowych ustawach w rodzaju waivera z 1998, czy waivera prezydenta Clintona z grudnia 2000. Niektórzy są dawno obywatelami dzięki małżeństwu i sponsorowaniu rodzinnemu, jeszcze inni byli sponsorowani przez pracodawcę. Ustawa wciąż jednak istnieje, chociaż wydawałoby się, że jest niepotrzebna. Może obowiązuje tylko dlatego, że kiedyś zostanie znowu wykorzystana? Po niewielkiej modyfikacji daty, zamiast nowej ustawy imigracyjnej? Do Kongresu wciąż wpływają projekty ustawy imigracyjnej obejmującej nielegalnych imigrantów, spotykają się jednak z oporem wielkiej części kongresmanów, i to nie tylko konsterwatywnych. Nagrodzenie stałym pobytem i szansą na obywatelstwo osób, które formalnie w jakiś sposób złamały obowiązujące prawo, wielu ludziom wydaje się nie do przyjęcia.

Bez względu na zamysły (lub ich brak) ustawodawców, ustawa istnieje, i jeśli mieszkasz w USA od stycznia 1972 roku "bez papierów" - tzn. bez statusu - i możesz to udokumentować, możesz stosunkowo łatwo stać się legalnym mieszkańcem USA. 

Uwaga: stały rezydent to osoba, która na stałe mieszka w USA. Częste wyjazdy, dlugie pobyty poza USA (zwłaszcza w kraju pochodzenia) mogą sugerować, że utrzymujesz stałe miejsce zamieszkania zagranicą, czyli że nie potrzebujesz stałego pobytu. Jeśli przyjeżdżasz tylko czasem (żeby utrzymać zieloną kartę), przebywasz w Ameryce tylko kilka miesięcy w roku i regularnie wyjeżdżasz na dłuższe okresy, możesz stracić status stałego rezydenta. Osobom, które przyjeżdżają do USA tylko okazjonalnie, w interesach lub w odwiedziny do krewnych (w tym np. do męża lub żony) nie przysługuje stały pobyt. Takie osoby powinny się starać o wizy nieimigracujne (tymczasowe).